Gwałtowne zmiany klimatyczne i związane z tym ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak susza i powódź, z którymi zmaga się również Polska wymuszają różnorodność realizowanych zadań w gospodarce wodnej. Wody Polskie w Krakowie prowadzą szereg kompleksowych działań, tak aby skutecznie zapobiegać tym zjawiskom.
Deficyt wody, wynikający zarówno z niedostatecznej wysokości opadów atmosferycznych, jak również z ich nierównomiernego rozkładu na obszarze kraju, decyduje o konieczności jej retencjonowania w okresie wezbrań oraz uzupełniania – alimentacji przepływów w rzekach w okresach niskich stanów. Przerzuca się więc zretencjonowaną wodę z okresu zimy i wczesnej wiosny, pochodzącej z topniejącej pokrywy śnieżnej, a także wody zgromadzonej w czasie wezbrań, na okres letni. Retencja najskuteczniej zapobiega skutkom skrajnych zjawisk hydrologicznych.
Dobrym przykładem jest zbiornik wodny Świnna Poręba, który podczas normalnego poziomu piętrzenia (NPP) może zmagazynować przeszło 100 mln m3 wody. Jego całkowita objętość wynosi z kolei ponad 160 mln m3, z czego 60 mln m3 stanowi rezerwę powodziową wypełnianą w czasie przemieszczania się fali powodziowej na Skawie. Zmagazynowanie tak ogromnej ilości wody pozwala na zwiększenie przepływu Skawy poniżej zbiornika, ale przyczynia się także do wzrostu przepływu Wisły.
Warto zaznaczyć, że przed budową zbiornika wodnego Świnna Poręba, w czasie występowania suszy przepływ Skawy w Wadowicach wynosił około 1,5-2,0 m3/s, a podczas skrajnej suszy hydrologicznej spadał nawet do około 1,0 m3/s. Obecnie natomiast dzięki zachowaniu przepływu gwarantowanego wynosi on 5,4 m3/s. – podsumowuje Dyrektor RZGW w Krakowie Małgorzata Sikora.
Poza Zbiornikiem Świnna Poręba na Skawie, na obszarze administrowanym przez RZGW w Krakowie, działają inne zbiorniki retencyjne o kluczowym znaczeniu dla kształtowania zasobów wodnych. Są to system zbiorników Kaskady Soły, zbiornik Dobczycki na Rabie oraz zbiornik Chańcza na Czarnej Staszowskiej.
Dbając natomiast o bezpieczeństwo powodziowe regionu, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie podejmuje szereg kompleksowych działań, tak by najskuteczniej ochronić mieszkańców przed skutkami powodzi.
- Na terenie Małopolski realizujemy szereg kompleksowych inwestycji przeciwpowodziowych. Modernizujemy wały wiślane w Krakowie. Rozpoczynamy budowę suchych zbiorników przeciwpowodziowych Malinówka 1 i 2. Rozbudowujemy wały w Tarnowie. Zabezpieczamy systemowo tereny powiatu oświęcimskiego i chrzanowskiego wraz z terenem byłego obozu nazistowskiego w Brzezince realizując inwestycję „Węzeł oświęcimski”. Koszt wszystkich inwestycji przeciwpowodziowych na naszym obszarze to ponad 730 mln zł. Realizujemy je, aby wyeliminować możliwość negatywnych zdarzeń w przyszłości i w maksymalny sposób zabezpieczyć mieszkańców przed żywiołem, jakim jest powódź – podkreśla Małgorzata Sikora.
Dodaje, że w planach jest także budowa polderów, które będą powstawać w systemie, a każdy z nich będzie obniżał falę powodziową na Wiśle. Poldery będą realizowane od Oświęcimia do Krakowa, a w kolejnym etapie od Krakowa do Sandomierza. Inwestycje te to domknięcie systemu ochrony przeciwpowodziowej na terenach szeroko pojętej doliny Wisły.