Rozpoczęcie projektu było tematem czwartkowego spotkania przedstawicieli Wód Polskich, Zastępcy Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą Krzysztofa Wosia oraz Dyrektor RZGW w Krakowie Małgorzaty Sikory, z dziennikarzami na stopniu wodnym Dwory. W konferencji wzięli również udział Sekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju Grzegorz Puda oraz Prezes NFOŚiGW Marek Ryszka.
Wody Polskie rozpoczynają inwestycję „Odtworzenie ciągłości ekologicznej Wisły i dolnych odcinków rzek Soły i Skawy”. Prace będą prowadzone na odcinku rzeki Wisły pomiędzy ujściem Soły i Skawy oraz w dolnej części rzeki Soły. W sumie projekt będzie realizowany na obszarze dwóch województw, trzech powiatów i dziesięciu gmin. Całkowity koszt inwestycji to 44 mln zł, w tym dofinansowanie z UE Funduszu Spójności wynosi 37,7 mln zł w ramach Programu Operacyjnego Infranstrukrura i Środowisko.
Celem strategicznym projektu jest poprawa stanu ekologicznego wód płynących. Pozwoli ona na ochronę i stabilne perspektywy zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków wchodzących w skład ekosystemu dolin rzek Soły i Skawy. Ponadto zostanie przywrócona spójność sieci obszarów Natura 2000 oraz odtworzone historyczne korytarze ekologiczne łączące Wisłę z rzekami Sołą i Skawą.
Realizacja projektu wpłynie również na wzmocnienie odporności środowiska oraz infrastruktury hydrotechnicznej ze względu na skutki zmian klimatu: klęski żywiołowe, głębokie i długotrwające niżówki oraz powodzie błyskawiczne. Projekt podejmuje działania w najbardziej wrażliwych sektorach i obszarach.
Przedsięwzięcie jest realizacją przez Polskę zobowiązań dotyczących osiągnięcia dobrego stanu/ potencjału wód i właściwej ochrony środowiska naturalnego wynikających z zapisów Dyrektywy 2000/60/EC z dnia 23 października 2000 r.
Działania Projektu są zgodne także z zapisami Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030, w którym uznano za priorytetowe dostosowanie sektora gospodarki wodnej do zmian klimatu, w tym przywracanie i utrzymanie dobrego stanu wód, ekosystemów wodnych i od wody zależnych oraz ochronę różnorodności biologicznej.
Prace będą prowadzone na następujących budowlach hydrotechnicznych:
- węźle wodnym Dwory składającym się ze stopnia Dwory w 5 km rzeki Wisły i śluzy na kanale żeglugowym Dwory, gdzie planowane jest wykonanie dwóch projektów oraz budowa przepławki przy stopniu Dwory i modernizacja/przystosowanie śluzy żeglugowej do migracji ryb;
- węźle wodnym Smolice składającym się ze stopnia Smolice w 22 km rzeki Wisły i śluzy na kanale żeglugowym Smolice, gdzie planowane jest wykonanie dwóch projektów oraz budowa przepławki przy stopniu Smolice i modernizacja/przystosowanie śluzy żeglugowej do migracji ryb;
- jazie ujęcia wody w Osieku, w 17 km rzeki Soły, gdzie planowane jest wykonanie projektu i przebudowa istniejącego jazu, którego konstrukcja powoduje powstawanie stałej erozyjnej bariery migracyjnej dla organizmów;
- podwójnym jazie ujęcia wody w Broszkowicach, w 1 km rzeki Soły, gdzie planowane jest wykonanie projektu i modernizacja istniejącej przepławki komorowej, która ze względu na złe rozwiązania techniczne i nieodpowiedni prąd wabiący nie spełnia kryteriów stawianych tego typu urządzeniom (KZGW, 2010);
- jazie ujęcia wody w Wadowicach, w 22 km rzeki Skawy, gdzie planowane jest wykonanie projektu i budowa nowego urządzenia migracji ryb, ze względu na brak jakichkolwiek urządzeń tego typu,
- jazie ujęcia wody w Grodzisku, w 9 km rzeki Skawy, gdzie planowane jest wykonanie projektu i przebudowa istniejącej przepławki dla ryb, która nie posiada parametrów zalecanych dla migracji łososia, a więc nie spełnia kryteriów stawianych tego typu urządzeniom.
Planowane zakończenie prac to 2022 r.
