W ostatnich dniach w przestrzeni medialnej pojawiło się szereg nieprawdziwych wypowiedzi przedstawicieli samorządu dotyczących planów inwestycyjnych Wód Polskich w postaci budowy polderów.
W dniu 19 marca na stronie internetowej tyna.info.pl w artykule „Chcą zamienić część Tarnobrzega
i Sandomierza w poldery zalewowe” pojawia się wypowiedź burmistrza Sandomierza Marcina Marca: „Żadnych informacji o planach tworzenia na terenie Sandomierza polderu, ani o konsultacjach społecznych w tej sprawie nie otrzymaliśmy”.
Kolejno, w dniu 22 marca na stronach internetowych Radia Leliwa w artykule: „Sandomierz: Poldery przeciwpowodziowe na terenie powiatu?” zamieszczone są wypowiedzi Starosty Sandomierskiego Marcina Piwnika: „Zwrócę się do Panów z Wód Polskich, czy w ogóle takie poldery są proponowane na terenie naszego powiatu. Takie informacje do nas nie zostały przekazane” oraz „Podczas dwóch spotkań, które mieliśmy z Wodami Polskimi takie informacje do nas nie zostały przekazane, więc nie zrozumiałe, że dowiadujemy się z mediów, że coś ma być robione znowu bez konsultacji z nami. Nie było takich informacji”
Przedstawione w mediach wypowiedzi samorządowców są nieprawdziwe.
Informujemy, że w procesie tworzenia obecnie obowiązującego Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym w latach 2014 -2015, gdzie została wskazana lokalizacja polderów wiślanych, powołano specjalne zespoły eksperckie tzw. Komitety Sterujące, Grupy Planistyczne zarówno dla obszarów dorzeczy, jak również dla poszczególnych regionów wodnych. Dodatkowo w obrębie każdego regionu wodnego – w tym m.in. ówczesnego regionu wodnego górnej Wisły, powołano tzw. Zespoły Planistyczne (w tym przypisany został również oddzielny zespół do zlewni Wisły sandomierskiej). Do udziału w Zespołach zaproszono m.in. przedstawicieli władz samorządów oraz przedstawicieli władz powiatowych. Udział w nich potwierdziło m.in. Starostwo Powiatowe w Sandomierzu, Starostwo Powiatowe w Tarnobrzegu, Urząd Miasta i Gminy Sandomierz, Urząd Gminy Łoniów, Urząd Miasta Tarnobrzeg.
W ramach jednego Zespołu Planistycznego odbyło się 7 spotkań (4 spotkania od września do grudnia 2014r. oraz 3 spotkania od kwietnia do maja 2015r.).
Natomiast decyzja o udziale w każdym ze spotkań należała już do zaproszonych samorządowców.
Ponadto, w terminie od 22 grudnia 2014 r. do 22 czerwca 2015 r. prowadzono konsultacje społeczne projektów planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy i regionów wodnych. W ramach konsultacji w obrębie regionu wodnego górnej Wisły, obejmującej również powiat sandomierski, zorganizowano 3 spotkania konsultacyjne.
Podczas trwających sześć miesięcy konsultacji społecznych PZRP, umożliwiono zgłaszanie uwag do projektów PZRP:
- poprzez formularz zgłaszania uwag do projektów PZRP, udostępniony na stronie internetowej Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej www.powodz.gov.pl;
- drogą pocztową na adres siedziby Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i siedzib regionalnych zarządów gospodarki wodnej;
- mailowo na adresy pocztowe Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i regionalnych zarządów gospodarki wodnej;
- osobiście w siedzibie Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej lub regionalnych zarządów go-spodarki wodnej;.
- podczas spotkań konsultacyjnych i konferencji (poprzez udostępnienie papierowych formularzy);
Uwzględniono również uwagi zgłaszane poprzez:
- moduł „Zapytaj eksperta”, zamieszczony we wszystkich zakładkach na stronie www.powodz.gov.pl;
- formularze kontaktowe umieszczone na stronie www.powodz.gov.pl w zakładkach: „dla mediów” i „kontakt”;
Dodatkowo w terminie od 10 do 31 lipca 2015 r. przeprowadzono konsultacje projektów planów wraz ze strategiczną oceną oddziaływania na środowisko.
Projekty Planów zarządzania ryzykiem powodziowym zostały także w dniu 6 października 2016r. opublikowane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny w celu zgłaszania uwag w terminie do 20 października 2016r.
Samorządy zatem miały pełną informację na temat tworzącego się dokumentu i mogły aktywnie uczestniczyć w jego powstawaniu na poszczególnych etapach.
Dodatkowo informujemy, że obecnie procedowana jest aktualizacja Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. Wykonawca planu utrzymał lokalizację polderów, natomiast do 22 czerwca trwają konsultacje społeczne i w związku z tym lokalizacje i liczba polderów mogą ulec zmianie.
Planowane poldery stanowiłyby domknięcie systemu ochrony przeciwpowodziowej szeroko pojętej doliny Wisły i pozwoliły na ochronę miejscowości takich,, jak Nowy Korczyn, Baranów Sandomierski, Tarnobrzeg czy Sandomierz, ale również szeregu mniejszych miejscowości położonych na zawalu Wisły.
Jak działa polder?
Kiedy po długotrwałych opadach deszczu lub wskutek intensywnego topnieniu pokrywy śnieżnej poziom wody w rzece zaczyna niebezpiecznie wzrastać, kluczowym zadaniem staje się zretencjonowanie części spływającej wody przy wykorzystaniu odpowiednio ukształtowanych i otoczonych obwałowaniami obszarów bezpośrednio sąsiadujących z rzeką, czyli tzw. polderów.
Jeśli poziom wody przekroczy ustaloną rzędną przelewu zlokalizowanego w odpowiednio ubezpieczonym obniżeniu wału przeciwpowodziowego, polder stopniowo zaczyna się napełniać. Dzięki temu dochodzi do powstania kontrolowanego zalewu a tym samym przechwycenia części wód płynących rzeką, co prowadzi do zmniejszenia przepływu maksymalnego i obniżenia poziomu wody w rzece. Wodę można przetrzymywać w polderze dopóki nie ustąpi zagrożenie powodziowe na terenach niżej położonych.
Gdy fala wezbraniowa wyraźnie opadnie, wówczas woda jest stopniowo odprowadzana z polderu do koryta rzeki. Dzieje się to w sposób kontrolowany, przy wykorzystaniu odpowiednio zaprojektowanych urządzeń zrzutowych oraz przy stałej analizie bieżącej sytuacji powodziowej i prognoz.
Po całkowitym opróżnieniu polderu dokonuje się przeglądu i konserwacji obwałowań i urządzeń zrzutowych.
Poza okresami powodziowymi obszar czaszy polderu może być użytkowany rolniczo i rekreacyjnie, nierzadko stanowiąc cenną przyrodniczo enklawę dla wilgociolubnych gatunków roślin i zwierząt.