18 maja w Kielcach odbyło się spotkanie konsultacyjne projektów II aktualizacji planów gospodarowania wodami (IIaPGW). Omówiono na nim najistotniejsze problemy i wyzwania regionu wodnego Górnej-Zachodniej Wisły oraz przedstawiono działania naprawcze, mające na celu poprawę stanu wód i osiągnięcie celów środowiskowych.
Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, których projekty są opracowywane co 6 lat przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Zawierają zestawy działań, jakie należy podjąć, aby osiągnąć lub utrzymać co najmniej dobry stan wód i ekosystemów od nich zależnych, umożliwiając jednoczesne korzystanie z nich w sposób zrównoważony. Stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Projekty IIaPGW zostały przygotowane dla dziewięciu obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Banówki, Łaby, Niemna, Pregoły i Świeżej.
Dzisiejsze spotkanie w Kielcach oraz 10 czerwca w Krakowie mają na celu przybliżyć wszystkim zainteresowanym tematykę prac związanych z gospodarowaniem wodami oraz umożliwić kontakt z ekspertami biorącymi udział w tworzeniu projektów planów. Każdy obywatel ma możliwość – czy to podczas spotkań konsultacyjnych czy też poprzez formularze na dedykowanej stronie internetowej – zabrać głos, wyrazić swoje zdanie i wpłynąć na otaczającą nas rzeczywistość. – powiedziała Małgorzata Sikora Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie.
Stan wód regionu wodnego Górnej-Zachodniej Wisły – problemy i wyzwania
W przypadku wód zbiornikowych w regionie wodnym Górnej-Zachodniej Wisły zagrożenie wynika w głównej mierze ze stanu wód spływających do zbiorników wodnych z wyższych odcinków rzek, w których następują niekorzystne zmiany hydromorfologiczne, uniemożliwiające migrację ryb i innych organizmów wodnych. Tym, co stanowi duże wyzwanie dotyczące wód podziemnych w rejonie Kielc jest obniżenie zwierciadła wody poziomów użytkowych. Jest to spowodowane w dużej mierze odwodnieniem kopalń odkrywkowych surowców skalnych oraz eksploatacją wód podziemnych przez ujęcia komunalne. Dodatkowym wyzwaniem są ścieki komunalne i przemysłowe, a także hałdy górnicze i składowiska komunalne. Co ciekawe, cześć z tych odpadów, to stare składowiska, które są pozostałościami po dawnych, niefunkcjonujących już zakładach. Nie bez wpływu na stan wód pozostaje też podziemna infrastruktura miejska i przemysłowa, ale również działalność rolnicza oparta na szerokim zastosowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych.
Jednolite części wód powierzchniowych oraz podziemnych, to podstawowe jednostki planistyczne w gospodarowaniu wodami. Problemem większości jednolitych części wód w regionie wodnym Górnej-Zachodniej Wisły są zanieczyszczenia z obszarów zurbanizowanych, ale też te związane z produkcją rolną w obszarze całego regionu wodnego i dorzecza. Przekroczenia w odniesieniu do normy dotyczą głównie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych - WWA, do których zalicza się ponad 200 związków chemicznych mających działanie nowotworowe i metali ciężkich.
Działania na rzecz poprawy stanu wód i osiągnięcia celów środowiskowych dla regionu wodnego Górnej-Zachodniej Wisły
Wykonane badania i analizy w ramach IIaPGW pozwoliły opracować zestawy działań naprawczych, mających na celu złagodzenie skutków wpływu działalności człowieka na środowisko wodne. Dla obszaru wodnego Górnej-Zachodniej Wisły zaplanowano ponad 1,7 tys. działań naprawczych, których koszt to ok. 3,8 mld zł, z czego 99% stanowią działania dotyczące jednolitych część wód rzecznych. Zestawy działań zaproponowano dla 215 jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych, co stanowi 77% wszystkich jednolitych części wód tego regionu wodnego, z założeniem ich realizacji do 2027 roku.
Działania dla wód rzecznych dotyczą w dużej mierze obszarów chronionych i gospodarki ściekowej, poprawy jakości wód dla wskaźników fizykochemicznych i chemicznych, a także efektywniejszego ograniczania dopływu zanieczyszczeń, co ma ogromne znaczenie dla utrzymania i osiągnięcia dobrego stanu wód.
Nie bądź obojętny! Zabierz głos w sprawie wody
W półrocznych konsultacjach społecznych projektów IIaPGW, trwających od 14 kwietnia do 14 października 2021 roku, ogłoszonych przez Ministra Infrastruktury i realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, może wziąć udział każda zainteresowana osoba, firma lub organizacja. Oznacza to, że każdy ma możliwość zabrania głosu, a tym samym może mieć wpływ na to, w jaki sposób osiągany będzie, a następnie utrzymywany dobry stan wód. Po zakończeniu półrocznych konsultacji społecznych oraz procedury legislacyjnej, plany gospodarowania wodami zostaną przyjęte w formie rozporządzenia ministra właściwego ds. gospodarki wodnej.
Informacje o tym, jak wziąć udział w konsultacjach społecznych projektów IIaPGW dla 9 obszarów dorzeczy w Polsce dostępne są na stronie: https://apgw.gov.pl/pl/konsultacje
