PGW Wody Polskie prowadzą intensywne prace, aby możliwie najskuteczniej ochronić mieszkańców gmin Sandomierz, Samborzec i Koprzywnica przed skutkami powodzi. Dzięki kompleksowemu systemowi, który obejmuje modernizację wałów przeciwpowodziowych, a także budowę i przebudowę pompowni, zwiększy się bezpieczeństwo mieszkańców Sandomierza i okolic. Inwestycje prowadzone w ramach projektu „Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza”, które rozpoczęły się w 2017 roku, wkrótce dobiegną końca. Łączna wartość projektu wynosi 200 mln zł.

14 stycznia 2021 roku Wody Polskie oddały do użytkowania 4 przepompownie w miejscowościach Koćmierzów, Nadbrzezie, Szewce oraz Zajeziorze. Przepompownie wchodzą w skład kompleksowego systemu zabezpieczającego przed powodzią. Wartość tej inwestycji wynosi 30 mln zł. Łączna wartość kompleksowego projektu to 189 mln zł.

W uroczystym odbiorze obiektów uczestniczył Grzegorz Witkowski Podsekretarz Stanu z Ministerstwa Infrastruktury. Wody Polskie reprezentował Krzysztof Woś, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele samorządów na czele z Marszałkiem Województwa Świętokrzyskiego Andrzejem Bętkowskim.

Wiceminister Grzegorz Witkowski podkreślił, że inwestowanie w bezpieczeństwo mieszkańców regionów szczególnie narażonych na powodzie jest priorytetem naszego rządu, dlatego tak ważne są inwestycje, które bezpośrednio chronią Sandomierz i okoliczne gminy.

- Nasze działania od dawna są skierowane na ochronę ludzi i ich mienia, bo rzeka jest źródłem życia, nie może być źródłem niepokojów. I to właśnie robimy od lat. Oddajemy do dyspozycji system, który może ochronić przed powodzią, oby jak najrzadziej. Każda złotówka zainwestowana w ochronę ludzi jest złotówką dobrze wydaną - powiedział Wiceminister Grzegorz Witkowski.

Krzysztof Woś, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą zaznaczył, że Wody Polskie patrzą kompleksowo na ochronę przeciwpowodziową regionów położonych nad Wisłą  i jej dopływami, co jest szczególnie istotne w województwach świętokrzyskim i podkarpackim.

- Powódź z 2010 roku była bodźcem, dla którego działania takie, jak ta przepompownia zostały zakwalifikowane jako działania pilne. I są dla Wód Polskich priorytetem. Jest to jedno z ważniejszych zadań, jakie obecnie nasze Gospodarstwo wykonuje w kwestii przeciwpowodziowej. Jeszcze w tym roku będziemy mogli powiedzieć, że obywatele Sandomierza są bardziej bezpieczni, bo wszystkie 6 zadań zostanie zakończonych -  powiedział Krzysztof Woś, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą.

- Mieszkańcy tych rejonów wielokrotnie walczyli z powodzią, ostatnio w 2010 roku, gdzie zalane było nawet 35 tysięcy domów. Dlatego działania przeciwpowodziowe mają ogromne znaczenie dla lokalnej społeczności – powiedział Andrzej Bętkowski Marszałek Województwa Świętokrzyskiego.

Dyrektor PGW WP RZGW w Krakowie Małgorzata Sikora podkreślała w swojej wypowiedzi bardzo dobrą współpracę instytucji podczas realizacji projektu:  – Tak ważną dla regionu inwestycję , udało się zakończyć z sukcesem dzięki bardzo dobrej współpracy Wód Polskich, samorządów, instytucji współfinansujących i wykonawców.

Projekt ważny dla regionu

„Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza” to inwestycja składająca się z sześciu zadań. Zapewni poprawę bezpieczeństwa i ochronę życia oraz mienia dla ok. 20 tys. mieszkańców, szczególnie doświadczonych podczas powodzi w 2010 roku.  Obejmuje obszar ok. 11 300 ha. Ma na celu ochronę mieszkańców Sandomierza i okolicznych gmin, takich jak: Samborzec, Koprzywnica, Łoniów, Baranów Sandomierski, Gorzyce, Dwikozy, Zawichost. Realizacja projektu zwiększa zabezpieczenie przed powodzią terenów położonych nad Wisłą oraz Doliny Koprzywianki, zmniejsza ryzyko występowania powodzi w miejscowościach Zajeziorze, Szewce i Sośniczany.  Całkowity koszt projektu, w tym budowy wałów, bramy portowej i przepompowni wynosi blisko 200 mln zł. Do końca 2021 r. ukończona zostanie realizacja dwóch pozostałych zadań projektu: budowy wałów i muru oporowego z przeciwpowodziowymi wrotami portowymi.

Poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego Sandomierza będzie stymulować rozwój gospodarczy w regionie. Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej regionu, co pozwoli na utworzenie nowych miejsc pracy oraz poprawi warunki życia mieszkańców Sandomierza i jego okolic.

Osiągnięcie kompleksowego bezpieczeństwa przeciwpowodziowego polega nie tylko na zabezpieczeniu rzeki Wisły, ale także mniejszych cieków wodnych biegnących przez teren objęty realizacją projektu. Tutaj ważną rolę spełniają pompownie wody.

Istotna rola przepompowni

Budowa pompowni Koćmierzów umożliwia stworzenie alternatywnego kierunku odwodnienia zlewni cieku Atramentówki do rzeki Wisły. W okresach wzmożonego przepływu lub w sytuacji braku możliwości odprowadzenia wód Atramentówki przez teren Huty, woda będzie odprowadzana do zbiornika wyrównawczego, a następnie przy pomocy pomp przepompowywana do rzeki Wisły. Inwestycja wpłynie znacząco na poprawę stosunków wodnych pomiędzy terenem zawala a międzywalem Wisły, a bezpieczeństwo powodziowe terenów zagrożonych ulegnie znacznej poprawie.

Przebudowa i rozbudowa pompowni „Nadbrzezie” wraz z rozbudową i przebudową zbiornika retencyjno-wyrównawczego stanowi z kolei zabezpieczenie przeciwpowodziowe w obrębie zlewni cieku Struga A. Celem realizacji przepompowni jest odwadnianie i ochrona przed podtopieniami terenów zawala (zlewni Strugi A) w okresach wysokich stanów wód w korycie rzeki Trześniówki. Dodatkowo wykonano odmulenie i udrożnienie koryta cieku Struga A. Inwestycja w całości realizowana jest na terenie miasta Sandomierz, w widłach ujścia rzeki Trześniówki do rzeki Wisły.

Pompownia „Szewce” zlokalizowana jest na lewym brzegu rzeki Koprzywianki, przy modernizowanym  wale przeciwpowodziowym. Została wybudowana w miejscu wcześniej istniejącego obiektu. Jej głównym zadaniem jest wzmocnienie ochrony przed podtopieniami oraz zmniejszenie ryzyka wystąpienia powodzi poprzez odprowadzenie wód z obszaru zmeliorowanego w rejonie miejscowości Szewce i  Sośniczany oraz okolicznych terenów. Dokonano rozbiórki wcześniej istniejącego budynku pompowni i zbudowano nowy obiekt. Przebudowie uległ zbiornik wyrównawczy, wykonano odmulenie oraz udrożnienie koryta rowu doprowadzającego wodę do zbiornika. Zrealizowane zostały prace związane z wykonaniem kanału odprowadzającego wodę z pompowni do rzeki Koprzywianki.

Celem przebudowy pompowni „Zajeziorze” jest zwiększenie jej wydajności czyli skuteczniejsze odprowadzanie wody z całego obszaru zmeliorowanego. Pompownia położona jest na prawym wale przeciwpowodziowym rzeki Koprzywianki, przy ujściu Cieku od Zajeziorza. W  ramach zadania wykonano modernizację istniejącego budynku pompowni w  celu jego dostosowania do nowych zespołów pompowych, montaż tych zespołów oraz budowę komory przepompowni i komory wlotowej do zbiornika. Ponadto przebudowany został zbiornik wyrównawczy oraz kanał odprowadzający wodę z pompowni do rzeki Koprzywianki.

Wykonawcą robót jest firma Melbud S.A. Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Spójności, Banku Światowego, Banku Rozwoju Rady Europy oraz z Budżetu Państwa. 

Wystąpienie Grzegorza Witkowskiego, Wiceministra Ministerstwa Infrastruktury. Fot. Wody Polskie

Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie PGW WP Małgorzata Sikora, Fot. Wody Polskie

 Odsłonięcie tablicy inaugurujące oddanie do użytku pompowni Koćmierzów. Fot. Wody Polskie

Mapa inwestycji przeciwpowodziowych dla Sandomierza i Okolic. Ryc. Wody Polskie

Przepompownia Koćmierzów (fot. Wody Polskie)